Panie Doktorze – co to jest hiperbaria tlenowa?
Zaczynając od krótkiej definicji – jest to oficjalnie uznana metoda lecznicza polegająca na dostarczaniu zwiększonej ilości tlenu do uszkodzonych tkanek i narządów. Odbywa się to w warunkach podwyższonego ciśnienia, w specjalnych urządzeniach – komorach hiperbarycznych. Pacjent przebywając w komorze wytwarzającej zwiększone ciśnienie oddycha czystym tlenem. Zabieg przebiega w trzech fazach. Pierwsza faza to kompresja czyli sprężenie – stopniowe wypełnienie komory sprężonym powietrzem. W tym czasie osoby znajdujące się wewnątrz komory muszą wyrównywać ciśnienie w uszach stosując się do zaleceń personelu. Częste jest odczucie ciepła. Faza druga to pobyt pacjenta w warunkach zwiększonego ciśnienia, w trakcie którego oddycha 100% tlenem, dostarczanym przez indywidualny układ oddechowy. Oddychanie tlenem trwa do godziny. W fazie trzeciej dekompresji czyli rozprężenia następuje stopniowe zmniejszanie ciśnienia w komorze do wartości ciśnienia atmosferycznego. Często towarzyszy temu uczucie chłodu. Tlenoterapia hiperbaryczna jest leczeniem nieinwazyjnym i bezbolesnym.

Czy hiperbaria tlenowa to nowa metoda lecznicza?
Kariera HBOT rozpoczęła się wiele lat temu od leczenia w zatruciach czadem czyli tlenkiem węgla (CO), w medycynie nurkowej w chorobie dekompresyjnej (tzw. kesonowej) oraz leczeniu zgorzeli gazowej. Według tych wskazań jest oczywiście nadal stosowana. Świadomie użyłem słowa kariera, ponieważ zakres aktualnych wskazań w stanach ostrych i przewlekłych jest imponujący i stale ulega rozszerzeniu. W ostatnich latach następuje szybki rozwój hiperbarii na całym świecie. W Polsce od ponad dwudziestu lat wiodącą jednostką jest Klinika Medycyny Hiperbarycznej i Ratownictwa Morskiego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. W wielu większych miastach w Polsce istnieją ośrodki hiperbaryczne. Można powiedzieć – czas na Toruń. W gabinetach DOKTOR uruchomiliśmy nowoczesną komorę hiperbaryczną  2,0 ATA (atmosfera bezwzględna).

Jak działa terapia hiperbaryczna?
Oddychanie 100% tlenem pod zwiększonym ciśnieniem powoduje wysycenie tkanek tym gazem. Oddychając tlenem hiperbarycznym dostarczamy do organizmu do 15 razy więcej tlenu niż podczas zwykłego oddychania! Tlen hiperbaryczny rozpuszczony jest we wszystkich płynach ustrojowych organizmu. W zwiększonych stężeniach dociera do skóry, krwinek czerwonych, surowicy krwi, szpiku kostnego, mózgu, kości, stawów, serca, nerek, wątroby, układu chłonnego, nerwów i in. Dzięki zjawisku dyfuzji tkankowej w warunkach wysokiego ciśnienia w komorze hiperbarycznej tlen dociera nawet do miejsc o słabym dopływie krwi. Dzięki temu staje się zdecydowanie bardziej dostępny dla uszkodzonych narządów i to nawet w przypadku poważnie utrudnionego dopływu krwi. Tak dzieje się w miażdżycy, urazach, złamaniach, zakażeniach bakteryjnych (także beztlenowych), boreliozie, po radioterapii czy chemioterapii, zmiażdżeniach, poparzeniach i wielu  innych stanach.  Mówiąc w największym skrócie tlen hiperbaryczny wzmacnia, a często wręcz umożliwia procesy regeneracyjne i obronne organizmu. Zapewne wielu z naszych czytelników słyszało lub czytało o komórkach macierzystych. Jak wiemy, z powodzeniem stosowane są np. w ortopedii w regeneracji stawów i złamaniach. Badania naukowe wykazały, że hiperbaria tlenowa aż 8 krotnie zwiększa produkcję komórek macierzystych w szpiku kostnym oraz zwiększa ich aktywność. Nie dziwi zatem fakt, że HBOT skutecznie wspomaga leczenie uszkodzonych tkanek i narządów, spowalnia procesy starzenia (anti-aging) czy pobudza rozwój nowych naczyń krwionośnych. Aktywizuje komórki macierzyste do naprawy narządów. Zmniejsza stany zapalne, fibromialgię, działa przeciwbólowo.

Czy każdy może korzystać z tej metody leczenia?
Jak każda metoda także i ta ma listę przeciwskazań, zarówno bezwzględnych jak i względnych. Na szczęście lista jest dość krótka. Wstępem do terapii hiperbarycznej jest wizyta u lekarza. W czasie wizyty lekarz, po zbadaniu pacjenta oraz zapoznaniu się dostarczonymi wynikami badań, określi czy istnieją przeciwwskazania oraz czy i jaką potencjalną korzyść może uzyskać pacjent po serii zabiegów. Cały czas mówimy tutaj o zabiegach leczniczych. Istnieją także zastosowania profilaktyczno – regeneracyjne do HBOT, ale o tym w następnym artykule za tydzień.

Nowoczesna lecznicza komora hiperbaryczna 2 ATA w Specjalistycznych Gabinetach Lekarskich DOKTOR w Toruniu została uruchomiona w marcu 2018 roku. Wyrażając zadowolenie, że  pacjenci naszego miasta i regionu mogą skorzystać z tej nowoczesnej metody leczenia zapraszam do zaglądnięcia do zakładki zabiegi/hiperbaria gdzie znajdą Państwo wiele przydatnych informacji: zakres wskazań i zastosowań hiperbarii tlenowej, przygotowanie do terapii i  jej przebieg, przeciwwskazania, cennik i inne.